Teoria e evolucionit, sfide Darvinit ne shkollat e mesme amerikane
 
 
Teoria e evolucionit e Carls Darvinit eshte pjese e detyrueshme e programeve mesimore ne shkollat publike amerikane. Por qysh prej shume kohesh, kjo teori shkencore e origjines se llojeve ka kundershtaret e saj - ata qe besojne se jeten e ne Toke e ka krijuar Zoti. Zlatica Hoke e Zerit te Amerikes njofton se nje tjeter teori po fiton sot perkrahje si sfide e mundshme ndaj teorise se evolucionit ne shkollat publike amerikane.

Kushtetuta amerikane garanton ndarjen e kishes nga shteti. Kjo nenkupton se ne shkollat publike nuk duhet te mesohen besimet fetare.

"Sipas Amendamentit te Pare te Kushtetutes ne mund te flasim ne shkolla per fene, por nuk mund te bejme indoktrinim fetar. Pra ne mund te flasim mbi pikpamje te ndryshme fetare per krijimin e botes, per origjinen e njeriut, por ne oren e shkences ne duhet tu mesojme njerezve shkencen ashtu sic perkufizohet ajo nga komuniteti shkencor".

Charles Haynes eshte studiues i se drejtes ne Qendren Amendamenti i Pare, ne Arlington te shtetit Virginia. Ai thote se zakonisht, ne programin e nje shkolle te mesme amerikane perfshihet teoria e Carls Darvinit per evolucionin, e cila bazohet ne konceptin se qeniet e gjalla u krijuan si rrjedhoje e reaksioneve biologjike zinxhir te shkaktuara nga seleksionimi natyror.

Shume amerikane fetare qe besojne se jeta eshte krijuar nga Zoti nuk duan qe femijet e tyre te mesojne teorine e evolucionit. Shpesh, mesuesit u nenshtrohen presionit te tyre, thote David Jackson, profesor i edukimit shkencor ne Universitetin e Georgias, i cili ka qene vete mesues i shkolles se mesme.

"Ne disa rajone te Shteteve te Bashkuara, sidomos ne jug, eshte dicka mjaft e shpeshte qe teorise se evolucionit ose te mos i kushtohet vemendje ose qe kjo lende te mos jepet fare, apo madje qe ne oren e shkences te paraqiten edhe idete fetare krahas atyre shkencore, megjithese kjo mund te mos jete fare pjese e programit zyrtar."

Per shembull, ne vitin 2002, disa shkolla te distriktit Cobb te Georgias, shtuan nje paragraf ne tekstet e biologjise se klases se nente, ku thuhej pjeserisht se "Evolucioni eshte nje teori dhe jo nje fakt qe ka te beje me origjinen e qenieve te gjalla." Kete muaj, nje gjykates federal dha urdher qe kjo fraze te hiqej sepse binte ndesh me kushtetuten, por me siguri qe vendimi i gjykates nuk do te lihet pa u apeluar, thote Profesor Jackson.

Te njejtat debate jane ndezur ne 40 shtete te tjera te vendit gjate dekades se kaluar. Ne vitin 1991, Philip Johnson, profesor ne pension i se drejtes, botoi librin “Darvini ne gjyq”, ku ai thekson se format komplekse te jetes nuk mund te jene rezultat vetem i procesit natyror.

"Njesia baze e jetes, qeliza, nuk eshte me ashtu sic besohej te ishte ne kohen e Darvinit - nje material xhelatinoz qe mund te ishte formuar me lehtesi ne fund te nje oqeani," thote Johnson.

Libri i Profesor Johnsonit ka ringjallur argumentin e vjeter se te pakten nje fare forme e jetes duhet te jete rezultat i nje dore inteligjente se sa i seleksionimit natyror, sic thote teoria e evolucionit. Ata e besojne kete teze sepse ajo percakton se prapa kesaj dore inteligjente qendron nje krijues inteligjent qe eshte Zoti. Dhe, nese shkenca mund ta provoje kete, atehere nuk ka aresye qe kjo te mos mesohet ne shkolla.

Instituri Discovery ne Seattle, nje organizate studimore private, ndihmon shkencetaret qe perpiqen te provojne nese nje fare forme e jetes mund te jete produkt i nje dore inteligjente se sa i evolucionit. Ja cthote John West, drejtor per shkencen dhe kulturen ne kete institut.

"Pjese e kerkimeve ne kete fushe jane studimet rreth probabilitetit dhe nevojes se seleksionit si dhe rreth mutacionit te rastesishem. Pra, cili eshte probabiliteti qe kjo te coje ne sistemet qe ne shikojme sot."

Nje drejtori shkolle ne Dover te Penilvanise, vitin e kaluar e perdori nje argument te tille per te futur ne programin e saj per shkencen teorine e dores inteligjente te krijimit. Lidhur me kete vendim, disa prinder e kane hedhur shkollen ne gjyq. Ata besojne se teoria e dores inteligjente nuk eshte gje tjeter vecse teoria e krijimit te botes nga Zoti.

Vezhguesit jashte Amerikes habiten se si kontradikta te tilla rreth teorise se evolucionit te kete pikerisht ne Shtetet e Bashkuara, nje nga vendet me te zhvilluara te botes per nga shkenca dhe teknologjia. Por ndryshe nga shume vende te tjera, prinderit ne Shtetet e Bashkuara kane te drejte te thone fjalen e tyre se cfare duhet te mesojne nxenesit ne shkolle dhe cfare shkruhet ne tekstet shkollore. Kjo, thone disa, eshte pjese e demokracise amerikane. Mirepo, thone disa te tjere, demokraci do te thote gjithashtu respekt per kushtetuten dhe ndarja e shtetit nga feja eshte pjese e rendesishme e saj.

                                                                 Burimi:VOA